ในโลกของการทำงาน โดยเฉพาะในธุรกิจที่ต้องมีการทำงานในวันหยุด อาจมีคำศัพท์ที่ใช้กันบ่อยๆ อย่าง "ค่าแรง 2 แรง" ซึ่งสร้างความสับสนให้กับลูกจ้างหลายคนว่าแท้จริงแล้วมันคืออะไร และฉันมีสิทธิ์ได้รับหรือไม่? บทความนี้จะช่วยไขข้อข้องใจเกี่ยวกับความหมายของ "ค่าแรง 2 แรง" ตามกฎหมายแรงงานไทย เพื่อให้คุณเข้าใจสิทธิของตนเองได้อย่างชัดเจน 

"ค่าแรง 2 แรง" คืออะไร? 

โดยทั่วไปแล้ว "ค่าแรง 2 แรง" หมายถึง ค่าตอบแทนสำหรับการทำงานในวันหยุดที่ลูกจ้างจะได้รับเป็น 2 เท่าของค่าจ้างปกติ ซึ่งการจ่ายค่าจ้างในอัตรานี้ จะเป็นไปตามที่กฎหมายคุ้มครองแรงงานกำหนดไว้ และมักจะเกิดขึ้นในกรณีที่ลูกจ้าง "ไม่มีสิทธิได้รับค่าจ้างในวันหยุดนั้นๆ" 

ใครบ้างที่เข้าข่ายได้รับ "ค่าแรง 2 แรง"? 

กลุ่มลูกจ้างที่มักจะเข้าข่ายได้รับ "ค่าแรง 2 แรง" คือ ลูกจ้างรายวัน หรือลูกจ้างที่ได้รับค่าจ้างตามผลงาน (เช่น ค่าคอมมิชชั่น, ค่าหน่วยงาน) ซึ่งโดยปกติแล้วจะไม่ได้รับค่าจ้างในวันหยุดตามประเพณี หรือวันหยุดประจำสัปดาห์ หากนายจ้างสั่งให้มาทำงานในวันดังกล่าว นายจ้างจะต้องจ่ายค่าจ้างให้ไม่น้อยกว่า 2 เท่าของค่าจ้างในวันทำงานตามจำนวนชั่วโมงที่ทำงาน 

ความแตกต่างระหว่างลูกจ้างรายวันกับลูกจ้างรายเดือน: 

สิ่งสำคัญที่ต้องทำความเข้าใจคือความแตกต่างในการคิดค่าจ้างในวันหยุดระหว่างลูกจ้างรายวันและลูกจ้างรายเดือน:

• ลูกจ้างรายวัน (ไม่มีสิทธิได้รับค่าจ้างในวันหยุด): หากต้องมาทำงานในวันหยุด (เช่น วันหยุดนักขัตฤกษ์, วันหยุดประจำสัปดาห์) นายจ้างต้องจ่ายค่าจ้างให้ ไม่น้อยกว่า 2 เท่า ของค่าจ้างปกติ 

• ตัวอย่าง: หากค่าแรงปกติวันละ 500 บาท มาทำงานในวันหยุด จะได้รับ 500 บาท x 2 = 1,000 บาท 

• ลูกจ้างรายเดือน (มีสิทธิได้รับค่าจ้างในวันหยุดอยู่แล้ว): สำหรับลูกจ้างรายเดือนนั้น กฎหมายถือว่าได้รับค่าจ้างสำหรับวันหยุดต่างๆ ไปแล้วในค่าจ้างรายเดือนปกติ ดังนั้น หากนายจ้างสั่งให้มาทำงานในวันหยุด นายจ้างจะต้องจ่ายเพิ่มให้อีก 1 เท่า ของค่าจ้างปกติ (รวมเป็น 2 เท่าที่ลูกจ้างได้รับคือ 1 เท่าที่ได้รับเป็นค่าจ้างปกติ + 1 เท่าที่ได้รับเพิ่มจากการทำงานในวันหยุด) 

• ตัวอย่าง: หากค่าจ้างต่อชั่วโมงปกติ 100 บาท และและมาทำงานในวันหยุด (ซึ่งได้รับค่าจ้างอยู่แล้ว) นายจ้างต้องจ่ายเพิ่มอีก 100 บาท ต่อชั่วโมงที่ทำงาน 

ตาม พระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ. 2541 มาตรา 62 

“ในกรณีที่นายจ้างให้ลูกจ้างทำงานในวันหยุด และมิใช่งานที่ลูกจ้างทำเป็นประจำอยู่แล้ว นายจ้างต้องจ่ายค่าจ้างเป็นสองเท่าของอัตราค่าจ้างในวันทำงานปกติ” 

ข้อยกเว้น:

• ถ้าเป็นงานที่ลูกจ้างต้องทำเป็นประจำอยู่แล้วในวันหยุด เช่น งานเวร งานผลัด อาจไม่ถือว่าเข้าข่ายต้องจ่าย 2 แรง (ขึ้นอยู่กับลักษณะงาน) 

ทำไมลูกจ้างควรรู้เรื่องนี้? 

การทำความเข้าใจเรื่อง "ค่าแรง 2 แรง" และสิทธิอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับการทำงานในวันหยุด ถือเป็นสิ่งสำคัญสำหรับลูกจ้างทุกคน เพราะจะช่วยให้คุณ:

• รักษาสิทธิของตนเอง: มั่นใจว่าคุณได้รับค่าตอบแทนที่เป็นธรรมและถูกต้องตามกฎหมาย 

• วางแผนชีวิตได้ดีขึ้น: สามารถตัดสินใจได้ว่าจะรับงานในวันหยุดหรือไม่ โดยพิจารณาจากค่าตอบแทนที่ได้รับ 

• ป้องกันการถูกเอารัดเอาเปรียบ: หากนายจ้างไม่ปฏิบัติตามกฎหมาย คุณจะสามารถร้องเรียนหรือดำเนินการตามสิทธิได้